Mahkemeden adınıza üzerinde duruşma gün ve saatini bildiren bir tebligat (çağrı kağıdı) geldi. Veyahut Cumhuriyet Savcılığı’ndan ifadenize başvurulmak üzere davet edildiğinizi bildirir bir tebligat aldınız.
Ne yapmalısınız?
Öncelikle Mahkemeden veya Savcılıktan gelen çağrı kağıdı üzerinde sizin yargılamadaki / soruşturmadaki sıfatınız (Müşteki, Şüpheli, Mağdur, Sanık, Tanık gibi) belirtilir. Burada resmi makamdan gelen davete icabet etmeniz diğer bir deyişle çağrı kağıdı üzerinde belirtilen gün ve saatte tebligatı yapan makamda hazır olmanız gerekir.
Çağrı Kağıdında belirtilen gün ve saatte Mahkemeye / Savcılığa gitmesem ne olur?
Davanın niteliği ve sizin sıfatınız oldukça önemlidir.
1) Eğer bir hukuk davası söz konusu ise;
A) Davacı iseniz; Mahkemeye gitmemeniz halinde davayı takip eden bir vekiliniz de yok ise dava düşecektir yani davanız müracaata bırakılacaktır. Bunun anlamı davanızı harç yatırmaksızın 1 ay içinde veyahut yeniden harç yatırmak kaydı ile 3 ay içerisinde yenileyebileceğiniz, aksi halde bu süreler geçtikten sonra davanızın hiç açılmamış sayılacağıdır. Davanız açılmamış sayılır ise süreye bağlı taleplerde hak düşürücü süreyi geçirebilirsiniz; yani bir daha açacağınız dava süresi geçtiğinden reddedilir veyahut dava açma hakkınız zamanaşımına uğrar ise karşı yanın bu yönde savunmada bulunmasına imkan tanımış olursunuz.
B) Davalı iseniz; duruşmaya gitmemeniz halinde vekiliniz de bulunmuyorsa, yokluğunuzda gerçekleşen işlemlere safhalara itiraz etme olanağı kaybedebilirsiniz.
2) Eğer bir ceza davası / soruşturması söz konusu ise;
Mutlaka duruşmaya katılmak / savcılığa gitmek zorundasınız.
Eğer katılmaz iseniz; öncelikle mahkemece / savcılıkça ihzaren celbinize (polis vasıtası ile zorla getirilmenize) ve bundan da sonuç alınamaz ise hakkınızda yakalama kararı çıkarılmasına sebebiyet verirsiniz. Yakalandığınızda kendiliğinizden gitmediğiniz makam önüne ifadeniz alınmak üzere çıkarılır ve dosya kapsamına ve delil durumuna göre tutuklanmanızı gerektirir bir sebep yoksa ifadeniz alındıktan sonra serbest bırakılırsınız. Eğer yakalanmanız işgününe, mesai saatine değil de, haftasonuna denk gelir ise ilgili makam önüne çıkarılana dek bir-iki gün nezarethanede tutulabilirsiniz.
İhzaren celp; çağrıya icabet etmeyip mahkemeye / savcılığa kendiliğinden gelmeyen kişinin çağrıda bulunan resmi makam önünde bir sonraki celse polis tarafından hazır bulundurulmasıdır. Uygulamada hakkınızda ihzar çıkar ise polis memurları adresinize gelerek veyahut sizi karakola çağırarak bir sonraki mahkeme gün ve saatini bilidirip burada hazır bulunmanızı ve size verdikleri küçük bir kağıda mahkeme kalemince katıldığınıza dair kaşe ve imza vurularak kendilerine teslim etmenizi isterler.
Tanık sıfatını taşıyor iseniz bu da sorumluluk gerektirir. Eğer tanıklıktan çekinebilecek kişilerden değilseniz, doğru şekilde resmi makam önünde belirtilen günde hazır bulunmalı ve tanıklık yapmalısınız. Aksi halde yukarıdaki prosedür sizin için de geçerlidir. Diğer yandan tanık sıfatı ile katılır ve fakat yalan beyanda bulunursanız, yalan yere yemin etme ve tanıklık etmenizden dolayı hakkınızda cezai işlem uygulanabilir ve bir anda sanık durumuna düşebilirsiniz.
Bu aşamada avukat tutmalı mıyım?
Öncelikle avukat edinmek için hakkınızda dava açılmasını veyahut sanık sıfatı ile yargılanmanızı beklemeyin. Ne kadar erken avukat edinirseniz sizin için o kadar faydalı olacaktır.
Eğer bir avukat edinme imkanınız olur ise ifadeniz için ilgili resmi makama gitmeden evvel hakkınızdaki suçlamayı veyahut mağduru olduğunuz konuyu, dosya içerisindeki delil ve bilgileri detaylı şekilde inceleyerek sizi bilgilendirebilir , onun hukuki bilgi ve yardımından yararlanarak ifadenizi, savunmanızı, müdahele dilekçenizi oluşturabilir varsa ifadeniz sırasında sunmak üzere bir takım delilleri de temin edip dilekçenize ekleyebilirsiniz.
Özetle; Ceza soruşturma ve kovuşturma aşamalarında veyahut hukuk davaları süresince bir avukat edinmeniz ve onun mesleki bilgi ve tecrübesinden yararlanmanız lehinize olacaktır.
