Öncelikle içinde bulunduğunuz durum ve dava türüne (hukuk veya ceza davası) göre yargılamadaki sıfatınız (müşteki, sanık, tanık, davacı, davalı) bu soru açısından belirleyici olacaktır. Hukuk Mahkemelerinde davacı ve davalı sıfatına haiz olanlar için pek çok ayrıntı mevcut olduğundan şimdilik ceza yargılamasındakileri belirtmekle yetineceğiz.
Tanık iseniz ;
Mahkeme hakimi tanıklığınıza başvurulan olay hakkında ne bildiğinizi soracaktır. Burada bizzat görüp duyduğunuz olayları anlatmanız ve size sorulan konudan uzaklaşmamanız gerekir. Yalan yere yemin ederek hakkında bilgi sahibi olmadığınız bir konuda yalan beyanlarda bulunarak ifade verirseniz hapis cezası ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Tanıklıktan çekinme hakkınızın olduğu bir durum mevcutsa bu hakkınızı kullanabilir tanıklık yapmaktan çekinebilirsiniz.
Sanık iseniz;
Mahkeme hakimi yasal haklarınızı açıkladıktan sonra hakkınızdaki iddianameyi, suçlamayı size belirterek bu suçlamalara karşı diyeceklerinizi sorar. Eğer mahkemeden önce karakolda ya da savcılık önünde aynı konuda ifade vermiş iseniz ve mahkeme önündeki ifadeniz de önceki ifadenizden farklı olursa çelişkilerin sebebi hakim tarafından size sorulacaktır. Mahkeme önünde vereceğiniz ifade yani savunmanız oldukça önemlidir. Mahkemenin hakkınızda karar vermesi için ifadenizi alması gerekirse de vermiş olduğunuz ifade sunacağınız delillerle desteklenmedikçe çoğu kez beraat etmenize yetmeyebilir. Üstelik eğer bir ceza avukatı tutmadıysanız aleyhinize olmadığını düşünerek samimiyetle beyan ettiğiniz bir husus sizin cezalandırılmanıza sebebiyet verebilir. İfadenizden önce ceza avukatı tutmanız, onun desteği ve bilgilendirmesi doğrultusunda ifade vermeniz faydanıza olacaktır. Ayrıca yargılama boyunca savunmanız için delil sunabilir, tanık dinlenilmesini talep edebilir, mahkeme dosyasına istediğiniz delilleri celp ettirerek getirtebilirsiniz. Yine aleyhinize bir karar verilmesi durumunda kanun yollarına başvurmanız gerekebilir. Bu nedenle eğer imkanınız varsa bir ceza avukatından yardım almanız faydanıza olacaktır.
Müşteki (Şikayetçi ) iseniz;
Mahkemede şikayetiniz ile ilgili ifadenize başvurulacak davaya katılmak isteyip istemediğiniz sorulacaktır. Eğer mahkemeden önce karakolda ya da savcılık önünde aynı konuda daha önce ifade vermiş iseniz veya şikayet dilekçenizde beyanlarınızı sunmuşsanız, mahkeme önündeki ifadeniz de önceki ifadenizden farklı olursa çelişkilerin sebebi de hakim tarafından size sorulacaktır. Mahkemece sorulacak sorulara konu dışına çıkmadan sade bir anlatımla cevap verebilirsiniz. Mahkeme önündeki beyanlarınız ve şikayetiniz sonucu hak kaybına uğramamanız oldukça önemlidir. Bu nedenle eğer imkanınız varsa bir avukattan yardım almanız faydanıza olacaktır.
Mahkeme önünde sıfatınız ne olursa olsun duruşmaya giderken kimliğinizi yanınızda (nüfus cüzdanı, ehliyet veya pasaport) bulundurmayı unutmayınız.
